Kisan Mela 2023: ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨੂੰ ਵਿਗਿਆਨਕ ਲੀਹਾਂ ਤੇ ਪ੍ਰਫੁੱਲਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਹੈ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਾਸ਼ਤ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਉੱਨਤ ਕਿਸਮਾਂ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਕਿਸਮਾਂ ਵਧੇਰੇ ਝਾੜ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਅਤੇ ਕੀੜ-ਮਕੌੜਿਆਂ ਦਾ ਟਾਕਰਾ ਕਰਨ ਦੇ ਵੀ ਸਮਰੱਥ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਨੱਤ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਵਧੇਰੇ ਝਾੜ ਲੈਣ ਲਈ ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਵਧੀਆ ਕੁਆਲਿਟੀ ਦਾ ਬੀਜ ਹੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ।
ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਉੱਚ-ਗੁਣਵੱਤਾ ਦਾ ਬੀਜ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਬੀਜ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮੁੱਲ ਤੇ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਲੋਂ ਸਾਰੇ ਬੀਜ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਮਿਆਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਤਿਆਰ ਕਰਕੇ ਸਾਫ ਅਤੇ ਗਰੇਡ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹਨਾਂ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਬੀਜ ਪਰਖ ਲੈਬਾਰਟਰੀ ਵਿਚੋਂ ਸ਼ੁੱਧਤਾ ਅਤੇ ਉੱਗਣ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਰਧਾਰਿਤ ਮਿਆਰਾਂ ਵਾਲੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਬੀਜ ਵਾਲੇ ਥੈਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੈਕ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਥੈਲਿਆਂ ਉੱਪਰ ਬੀਜ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ, ਫ਼ਸਲ ਅਤੇ ਕਿਸਮ ਦਾ ਨਾਮ, ਪੈਕਿੰਗ ਦੀ ਮਿਤੀ, ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਉੱਗਣ ਸਮਰੱਥਾ ਆਦਿਕ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੀਜ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕੇਂਦਰਾਂ ਉੱਪਰ ਲੱਗਦੇ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਪੀਏਯੂ ਦੀਆਂ ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਦੁਕਾਨਾਂ, ਕ੍ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰਾਂ, ਫਾਰਮ ਸਲਾਹਕਾਰ ਸੇਵਾ ਕੇਂਦਰਾਂ, ਖੇਤਰੀ ਖੋਜ ਕੇਂਦਰਾਂ ਅਤੇ ਬੀਜ ਉਤਪਾਦਨ ਫਾਰਮਾਂ ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹੇਠ ਦਰਸਾਈਆਂ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਸਬਜੀਆਂ ਦੇ ਬੀਜ ਸਤੰਬਰ 2023 ਵਿੱਚ ਲੱਗਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸਾਨ ਮੇਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਵਿਤਰਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ:-
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ: ਸਤੰਬਰ ਅਤੇ ਜਨਵਰੀ ਮਹੀਨੇ 'ਚ ਕਰੋ Hybrid Cucumber ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ, ਝਾੜ 370 ਕੁਇੰਟਲ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ
ਫਸਲਾਂ |
ਕਿਸਮਾਂ |
ਪੈਕਿੰਗ ਆਕਾਰ (ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ) |
ਵਿਕਰੀ ਦਰ (ਰੁਪਏ/ਪੀਕੇਟੀ) |
ਕਣਕ (ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਬਿਜਾਈ ਲਈ) |
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 826 |
20, 40 |
1000, 2000 |
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 824 ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 803 ਸੁਨਹਿਰੀ (ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 766) ਉਨਤ ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 343 ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 725 ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 677 ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 1 Zn |
20, 40 |
750, 1500 |
|
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 869 |
22.5, 45 |
800, 1600 |
|
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 1 |
10, 20 |
400, 750 |
|
ਕਣਕ (ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਚੌਥੇ ਹਫ਼ਤੇ ਲਈ) |
ਉਨਤ ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 550 |
22.5, 45 |
750, 1500 |
ਕਣਕ (ਪਛੇਤੀ ਬਿਜਾਈ ਲਈ) |
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 752 ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 771 |
20, 40 |
750, 1500 |
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 757 |
20, 40 |
750, 1500 |
|
ਕਣਕ (ਬਰਸਾਤ) |
ਪੀਬੀਡਬਲਯੂ 660 |
20, 40 |
750, 1500 |
ਜੌਂ |
ਪੀਐਲ 891
|
5, 10 |
200, 400 |
ਪੀਐਲ 807 |
5, 18 |
150, 540 |
|
ਗ੍ਰਾਮ ਦੇਸੀ |
ਪੀਬੀਜੀ 7
|
2 |
240 |
ਪੀਬੀਜੀ 8 |
2 |
240 |
|
ਦਾਲ |
ਐਲ ਐਲ 1373 |
2 |
200 |
ਤੋਰੀਆ |
ਟੀਐਲ 17 |
0.5, 1 |
100, 200 |
ਰਾਇਆ ਸਰਸੋਂ |
ਆਰਸੀਐਚ 1 |
0.5, 1 |
150, 300 |
ਆਰਐਲਸੀ 3 ਪੀਬੀਆਰ 357 ਪੀਬੀਆਰ 91 |
0.5, 1 |
100, 200 |
|
ਗੋਭੀ ਸਰਸੋਂ |
ਜੀਐਸਸੀ 7 |
0.4, 1 |
100, 250 |
ਪੀਜੀਐਸਐਚ 1707 (ਕਨੋਲਾ ਹਾਈਬ੍ਰਿਡ) |
0.5, 1 |
150, 300 |
|
ਅਫਰੀਕਨ ਸਰਸੋਂ |
ਪੀਸੀ 6 |
0.5, 1 |
100, 200 |
ਤਾਰਾਮੀਰਾ |
ਟੀਐਮਐਲਸੀ 2 |
0.5, 1 |
100, 200 |
ਅਲਸੀ |
ਐਲਸੀ 2063 |
1 |
150 |
ਬਰਸੀਮ |
ਬੀਐਲ 10 ਬੀਐਲ 42 ਬੀਐਲ 44 |
2 |
700 |
ਓਟਸ |
ਓਐਲ 13 ਓਐਲ 14 |
5, 15, 25 |
300, 900, 1500 |
ਰਾਈ ਘਾਹ |
ਪੀ.ਬੀ.ਆਰ.ਜੀ. 2 ਪੀ.ਬੀ.ਆਰ.ਜੀ. 1 |
1 |
300 |
ਦਾਲਾਂ ਅਤੇ ਤੇਲ ਬੀਜ ਕਿੱਟ (ਰਾਬੀ |
ਗ੍ਰਾਮ - 0.50 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦਾਲ - 0.25 ਕਿਲੋ ਜੀ. ਸਰਸਨ - 0.25 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਅਲਸੀ - 0.20 ਕਿਲੋ |
1 No. |
200 |
ਹਾੜੀ ਦੇ ਚਾਰੇ ਦੇ ਬੀਜ ਦੀ ਕਿੱਟ |
ਬਰਸੀਮ - 0.40 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਤੋਰੀਆ - 0.05 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਓਟਸ - 1.00 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਰਾਈ ਘਾਹ - 0.20 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ |
1 No. |
300 |
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕਣਕ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦਾ ਬੀਜ 2-2 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ ਦੇ ਮਿਨੀਕਿਟਸ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹਨਾਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਪਰਖ ਕਰ ਸਕਣ। ਖੇਤਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਬੀਜਾਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਰਸੋਈ ਬਾਗਬਾਨੀ ਲਈ ਸਰਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿੱਟਾਂ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਪੈਕਟਾਂ ਵਿੱਚ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੇ ਬੀਜ ਵੀ ਕਿਸਾਨ ਮੇਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸੀਡ ਆਉਟਲੈਟਾਂ ਤੋਂ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣਗੇ। ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿੱਟਾਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨ ਮੇਲਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਖਿੱਚ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਦੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀ ਕਿੱਟ ਵਿੱਚ 10 ਸਬਜ਼ੀਆਂ ਦੀਆਂ ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੇ ਬੀਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ 5-6 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਲੋੜ ਪੂਰੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਰਾਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ, ਗੌਰਵ ਖੋਸਲਾ ਅਤੇ ਦੀਪਕ ਅਰੋੜਾ, ਦਫ਼ਤਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬੀਜ
ਸਰੋਤ: ਪੰਜਾਬ ਐਗਰੀਕਲਚਰਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (Punjab Agricultural University)
Summary in English: Availability of quality seed of field and vegetable crops of rabi season during Kisan Melas September 2023