ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੋ ਖੋਜ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਖੇਤੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਨਕਲੀ ਬੁੱਧੀ (ਏ.ਆਈ.) ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈਟ ਆਫ਼ ਥਿੰਗਜ਼ (ਆਈ.ਓ.ਟੀ.) ’ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇਕ ਯੰਤਰ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਯੰਤਰ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ‘ਈ-ਪਰਿਰਸ਼ੱਕ ਹੈ | ਉਪਜਾਉ ਸ਼ਕਤੀ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੰਪਿੰਗ ਅਤੇ ਛਿੜਕਾਅ ਨੂੰ ਖੇਤ 'ਤੇ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਨਾਲ ਦੂਰ ਦੁਰਾਡੇ ਤੋਂ ਸਿੰਚਾਈ ਲਈ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਇਸ ਸਾਧਨ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਡੇਟਾ ਕਲਾਉਡ ਦੁਆਰਾ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਲਈ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਲਵਲੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸ਼ਨਲ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ (ਐਲਪੀਯੂ) ਵਿਖੇ ਪੀਐਚਡੀ ਕਰ ਰਹੇ ਦੋਵੇਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਡਿਵਾਈਸ ਨੂੰ ਪੇਟੈਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਅਪਲਾਈ ਕੀਤਾ ਹੈ |
ਇਹ ਖੋਜ ਐਲਪੀਯੂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਇਲੈਕਟ੍ਰਾਨਿਕਸ ਅਤੇ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਕਲ ਇੰਜੀਨੀਅਰਿੰਗ ਦੇ ਦੋ ਫੈਕਲਟੀ ਮੈਂਬਰਾਂ ਰਾਜੇਸ਼ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਅਨੀਤਾ ਗਹਿਲੋਤ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਟੀਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਉਪਕਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਸੈਂਸਰ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ, ਜੋ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ | ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਫਾਰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਵੇਰਵੇ ਉਪਕਰਣਾਂ ਦੇ ਐਲਸੀਡੀ ਸਕ੍ਰੀਨ ਤੇ ਵੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੰਪ ਅਤੇ ਸਪ੍ਰਿੰਕਲਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਆਦਿ ਖੇਤ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੁੰਦਿਆਂ ਵੀ ਚਲਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਮਹਿੰਦਰ ਸਵੈਨ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਲਗਾਏ ਸੈਂਸਰਾਂ ਅਤੇ ਐਕਟੀਵੇਟਰਾਂ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਇਸ ਉਪਕਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਿਆਂ, ਕਿਸਾਨ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਉਪਜਾਉ ਸ਼ਕਤੀ, ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀਆਂ ਜਰੂਰਤਾਂ, ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਨਮੀ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੰਪ ਤੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਦੂਰ ਬੈਠ ਕੇ ਅਤੇ ਸ਼ਾਵਰ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹੋਰ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ |
ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਪਕਰਣ ਦੁਆਰਾ ਇਕੱਤਰ ਕੀਤੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਉਸ ਫਸਲਾਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿਸਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਕਰਕੇ ਉਸ ਫਾਰਮ' ਤੇ ਵੱਧ ਫ਼ਸਲ ਉੱਗਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ | ਸਿਰਫ ਇਹ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਪਕਰਣ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈ ਗਈ ਫਸਲ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਅਤੇ ਲਾਗ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਗੇ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਲਈ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨਗੇ | ਦੂਜੇ ਖੋਜਕਰਤਾ ਵਸੀਮ ਅਕਰਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਧੁਨਿਕ ਅਤੇ ਰਵਾਇਤੀ ਦੋਵਾਂ ਖੇਤੀ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ | ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਸ ਯੰਤਰ ਨੂੰ ਦਸ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿੱਚ ਬਿਨਾਂ ਇੰਟਰਨੈਟ ਕਨੈਕਸ਼ਨ ਦੇ ਵੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਉਸ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਰਾਜੇਸ਼ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਈ-ਪਰਿਰਸ਼ੱਕ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਆਧੁਨਿਕ ਏਆਈ ਅਤੇ ਆਈਓਟੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਖੇਤੀ ਲਈ ਲਾਹੇਵੰਦ ਬਣਾਉਣ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਇਕ ਹੀ ਸੰਦ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਖੇਤ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
Summary in English: Two students of Punjab made a new 'AI' based tools in agriculture sector