Best Fertiliser
ਕਈ ਕਿਸਾਨ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਵਧਦੇ, ਜਿਸਦਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਬਿਹਤਰ ਖਾਦ ਦੀ ਭਾਲ ਵਿਚ ਹਨ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਵਧੀਆ ਅਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਸਕਣ (What are the Best Fertilizer for Plants)। ਅਜਿਹੇ ਵਿਚ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੁਝ ਅਜਿਹੀਆਂ ਖਾਦਾਂ ਬਾਰੇ ਦੱਸਣ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੇ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਬਾਗਾਂ ਵਿਚ ਪੌਦੇ ਵਧਣਗੇ।
ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਖਾਦ
ਫਿਸ਼ ਇਮਲਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹਾਈਡ੍ਰੋਲਾਈਜ਼ਡ ਲਿਕਵਿਡ ਫਿਸ਼ (Fish Emulsion and Hydrolyzed Liquid Fish)
ਮੱਛੀ ਦੇ ਉਪ-ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਜਾਂ ਐਸਿਡ ਟ੍ਰੀਟਮੈਂਟ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਸੈਸ ਕਰਕੇ ਫਿਸ਼ ਇਮਲਸ਼ਨ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਿਸ਼ ਇਮਲਸ਼ਨ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬਦਬੂਦਾਰ ਖਾਦ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ 5-2-2 ਦੇ N-P-K (ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ-ਫਾਸਫੋਰਸ-ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ) ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨਾਂ ਮੈਕਰੋਨਿਊਟ੍ਰੀਐਂਟਸ-ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦਾ ਇੱਕ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।
ਹਾਈਡ੍ਰੋਲਾਈਜ਼ਡ ਤਰਲ ਮੱਛੀ ਖਾਦ ਨੂੰ ਗਰਮੀ ਦੀ ਬਜਾਏ ਐਨਜ਼ਾਈਮ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਉਤਪਾਦ ਬਦਬੂਦਾਰ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਵਧੇਰੇ ਟਰੇਸ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਅਤੇ ਵਿਟਾਮਿਨਾਂ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਹਾਈਡੋਲਾਈਜ਼ਡ ਮੱਛੀ ਖਾਦ ਲਈ ਔਸਤ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ 4-2-2 ਹੈ।
ਬੋਨ ਮੀਲ(Bone Meal)
ਬੋਨ ਮਿਲ ਭਾਪ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਅਤੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੇ ਪੁਲਵਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬੋਨ ਮੀਲ 3-15-0 ਦੇ ਔਸਤ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉੱਚ-ਫਾਸਫੋਰਸ ਖਾਦ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਸੂਖਮ ਜੀਵ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੌਦਿਆਂ ਲਈ ਫਾਸਫੋਰਸ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਫਾਸਫੋਰਸ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ 6.0 ਅਤੇ 7.0 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ pH ਵਾਲੀਆਂ ਮਿੱਟੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਜੇਕਰ ਲੋੜ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੀ pH ਦੀ ਜਾਂਚ ਅਤੇ ਸਮਾਯੋਜਨ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ।
ਕੰਪੋਸਟ(Compost)
ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਖਾਦ ਅਤੇ ਘਰੇਲੂ ਖਾਦ ਦੋਵੇਂ ਜੈਵਿਕ ਪਦਾਰਥ ਜੋੜ ਕੇ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ,ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਪਾਣੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਛੱਡਦੇ ਹਨ। ਖਾਦ ਜਾਂ ਬਾਇਓਸੋਲਿਡ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਤੋਂ ਬਣੀ ਖਾਦ ਵਿੱਚ ਲੂਣ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਾਤਰਾ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾੜਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਤੋਂ ਬਣੀ ਖਾਦ ਵਿੱਚ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਲੂਣ ਦੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਮਾਤਰਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਖਾਦ ਲਈ ਇੱਕ ਆਮ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ 2-1-1 ਹੈ।
ਮੈਨਿਓਰ (Manure)
ਮੈਨਿਓਰ ਦੀ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਸਮੱਗਰੀ ਇਸਦੀ ਉਮਰ, ਸਰੋਤ ਅਤੇ ਬੀਡਿੰਗ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਕਾਰਕਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਖਾਦ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 180 ਦਿਨ ਪੁਰਾਣੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਜਾਂ ਵਧ ਰਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਦ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮੈਕਰੋਨਿਊਟਰੀਐਂਟਸ ਰੱਖਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਖਾਦ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਲਈ ਜਰੂਰੀ ਟਰੇਸ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਵੀ ਹੈ।
ਰਾਕ ਫਾਸਫੇਟ (Rock Phosphate)
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਫਾਸਫੋਰਸ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਰਾਕ ਫਾਸਫੇਟ ਦਾ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ 0-2-0 ਹੈ। ਰਾਕ ਫਾਸਫੇਟ ਪਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ pH ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ। ਇਹ ਕੈਲਸ਼ੀਅਮ ਦਾ ਵੀ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।
ਕੌਟਨਸੀਡ ਮੀਲ (Cottonseed Meal)
ਇਸਕੋ ਬਿਨੌਲਾ ਮੀਲ ਵੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ 6-4-1 ਦੀ ਔਸਤ ਐਨ-ਪੀ-ਕੇ ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਉੱਚ-ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਉਰਵਰਕ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਰੋਗਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੰਧੀ ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਟੁੱਟਣ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਤੱਤ ਤੁਹਾਡੇ ਤੱਤ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਛੱਡ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਦੱਸੋ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਅਲਫਾਲਫਾ ਮੀਲ (Alfalfa Meal)
2-1-2 ਦੇ ਔਸਤ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਐਲਫਾਲਫਾ ਮੀਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਇਹ ਮੈਕਰੋਨਿਊਟ੍ਰੀਐਂਟਸ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਸੜਨ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਉਪਲਬਧ ਕਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਤੋਂ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ।
ਬਲੱਡ ਮੀਲ(Blood Meal)
ਬਲੱਡ ਮੀਲ 12-0-0 ਦੇ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਖਾਦ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਉੱਚ ਅਮੋਨੀਆ ਸਮੱਗਰੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਗਲਤ ਵਰਤੋਂ ਜਾਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਾਦ ਪਾਉਣ ਨਾਲ ਪੱਤੇ ਸੜ ਵੀ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਫੇਦਰ ਮੀਲ (Feather Meal)
ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਛੱਡਣ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮਾਂ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ 7-0-0 ਅਤੇ 12-0-0 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ N-P-K ਅਨੁਪਾਤ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਖਾਦ ਹੈ। ਇਹ ਪੋਲਟਰੀ ਪ੍ਰੋਸੈਸਿੰਗ ਦਾ ਉਪ-ਉਤਪਾਦ ਹੈ।
ਲਿਕਵਿਡ ਕੈਲਪ (Liquid Kelp)
ਤਰਲ ਕੈਲਪ ਵਿੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ, ਫਾਸਫੋਰਸ ਅਤੇ ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਦੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਮਾਤਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਟਰੇਸ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਹਾਰਮੋਨ ਵਿੱਚ ਉੱਚਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : FPO ਵਿਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਵੱਧੇਗੀ ਹੋਰ ਸਹੂਲਤਾਂ
Summary in English: Best Fertilizer: Take a look at the list of best fertilizers for crops! Will earn the best
