ਗਾਵਾਂ `ਚ ਗਰਭਪਾਤ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਤੇ ਨਿਦਾਨ
ਗਰਭਪਾਤ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਤੇ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਗਰਭਪਾਤ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ਲਈ ਦੁੱਧ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਉਤਪਾਦਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ `ਚ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਕਾਰਣ ਤੇ ਇਲਾਜ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਦੱਸਾਂਗੇ।
ਗਰਭਪਾਤ ਦੇ ਕਾਰਨ:
ਗਰਭਪਾਤ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਔਰਗੈਨੋਜੇਨੇਸਿਸ (Organogenesis) ਦੇ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਤੇ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੇ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਹਰ ਕੱਢੇ ਗਏ ਭਰੂਣ ਦੇ ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਦੌਰਾਨ ਭਰੂਣ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਗਰਭਪਾਤ ਨੂੰ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ 2 ਕਾਰਨਾਂ `ਚ ਵੰਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ
1. ਛੂਤਕਾਰੀ ਕਾਰਨ (Infectious Causes):
● ਬਲੂ ਟੰਗ ਵਾਇਰਸ
● ਬੀ.ਵੀ.ਡੀ ਵਾਇਰਸ (ਬੋਵਾਈਨ ਵਾਇਰਲ ਡਾਇਰੀਆ)
● ਬਰੂਸੇਲਾ ਐਬੋਰਟਸ ਬੈਕਟੀਰੀਆ
● ਕੈਂਪੀਲੋਬੈਕਟਰ
● ਆਈ.ਬੀ.ਆਰ.
● ਕਲੈਮੀਡੀਆ
● ਲੈਪਟੋਸਪੀਰਾ
● ਲਿਸਟੀਰੀਆ
● ਫੰਗੀ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟ੍ਰਾਈਕੋਮੋਨਸ, ਨਿਓਸਪੋਰਾ
2. ਗੈਰ-ਛੂਤਕਾਰੀ ਕਾਰਨ (Non-infectious Causes):
● ਜੈਨੇਟਿਕ ਪਰਿਵਰਤਨ
● ਪੋਸ਼ਣ ਦੀ ਘਾਟ
● ਵਾਤਾਵਰਣ
● ਵੱਧ ਗਰਮੀ ਜਾਂ ਠੰਡ
● ਮਾਵਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ
● ਸਦਮਾ ਜਾਂ ਦੁਰਘਟਨਾਵਾਂ
● ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਪੌਦੇ ਜਾਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਜਾਂ ਜੜੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : AI: ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਪਸ਼ੂ ਪਾਲਣ ਦਾ ਭਵਿੱਖ, ਜਾਣੋ ਕਿਵੇਂ
ਡਾਇਗਨੋਸਿਸ (Diagnosis):
ਸਹੀ ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਗਰਭਪਾਤ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੂਨ ਦੇ ਪ੍ਰੋਜੇਸਟ੍ਰੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਨਾਲ ਵੀ ਇਸਦਾ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਗਰਭਪਾਤ `ਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਿਵੇਂ ਕਰਨੀ ਹੈ?
● ਗਰਭ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਦੇਖਭਾਲ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
● ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭੋਗ ਤੋਂ ਇਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਹੀ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਸਹੀ ਖੁਰਾਕ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ `ਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਗਰਭਪਾਤ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
● ਗਰਭਵਤੀ ਪਸ਼ੂਆਂ ਲਈ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਛੂਤ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥ ਜਾਂ ਛੂਤ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ `ਚ ਨਾ ਆਉਣ।
● ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਚਰਾਉਣ ਤੇ ਬੇਤਰਤੀਬ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਡਾਕਟਰੀ ਸਹਾਇਤਾ:
● ਸਹੀ ਪੋਸ਼ਣ ਤੇ ਖੁਰਾਕ ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ `ਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ।
● ਬਿਹਤਰ ਦੁੱਧ ਦੇਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗਾਵਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਜਨਨ ਦਰ ਵੱਧ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਗਰਭ ਧਾਰਨ ਦੀ ਦਰ ਵੀ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
● ਚੰਗੀ ਮਾਤਰਾ `ਚ ਕਾਰਬੋਹਾਈਡਰੇਟ, ਚਰਬੀ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ, ਜ਼ਰੂਰੀ ਖਣਿਜ ਜਿਵੇਂ ਆਇਰਨ ਆਦਿ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਜਣਨ ਸਿਹਤ `ਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ।
● ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਇਸ ਲਈ ਮਾਰਕੀਟ `ਚ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰ ਹੋਮਿਓਪੈਥਿਕ ਐਬੋਰਟੀਗੋ (Homeopathic Abortigo) ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਇਹ ਪਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤ ਕਰਨ, ਮਾਂ ਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅੰਤਰੀਵ ਕਾਰਨ ਦੇ ਗਰਭਪਾਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
Summary in English: The problems of cattle rearers have been solved, there will be no more abortion of cows
