ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ (Fish Farming) ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਬੜਾਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ , ਕਿਓਂਕਿ ਇਹ ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ- ਰੋਟੀ ਕਮਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ । ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਵੀ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਸ਼ੁਰੂ (Fish Farming Business Profit) ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਜਾਂ ਨਵੇਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਪਾਲਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਸੀ 'ਕੈਟਫਿਸ਼' (Catfish Farming) ਨੂੰ ਪਾਲਕੇ ਵਧੀਆ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ । ਤਾਂ ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਦਾ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ।
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ(Features of Catfish Farming)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਸਖ਼ਤ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਮੱਛੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜੀਉਂਦੀਆਂ ਰਹਿ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਰੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਸਾਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਨੂੰ ਟੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਚੈਨਲਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਤਰੀਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਜੰਗਲੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਫੈਲਦੀ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਫਾਰਮਿੰਗ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਮੱਛੀਆਂ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ।
-
ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਦਾ ਆਕਾਰ ਭਿੰਨਤਾ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
-
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਅਫਰੀਕੀ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖੇਤੀ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਕਿਸਮ ਹੈ।
-
ਕਾਰੋਬਾਰ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦਾ ਧੰਦਾ ਦਿਨੋ-ਦਿਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
-
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਮੱਛੀ ਪਾਲਣ ਦਾ ਸ਼ੌਕ ਰੱਖਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੱਛੀਆਂ ਨੂੰ ਘਰ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀਆਂ ਟੈਂਕੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਲ ਸਕਦੇ ਹੋ।
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਦੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਲਾਭ (Health Benefits of Catfish)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਓਮੇਗਾ-3 ਅਤੇ ਓਮੇਗਾ-6 ਫੈਟੀ ਐਸਿਡ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਪ੍ਰੋਟੀਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਹੈ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਬੀ-12 ਵਿਟਾਮਿਨ ਦਾ ਇੱਕ ਵਧੀਆ ਸਰੋਤ ਹੈ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਮੈਗਨੀਸ਼ੀਅਮ ਵਰਗੇ ਖਣਿਜਾਂ ਦਾ ਚੰਗਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।
ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੋ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਪਾਲਣਾ (How to Start Catfish Farming)
-
ਖੁੱਲੀ ਥਾਂ ਤੇ ਛੱਪੜ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨੀ ਜਾਂ ਉੱਥੇ ਬਣਾਉਣਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਜਿਥੇ ਸਿੱਧਾ ਧੁੱਪ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ।
-
ਅਜਿਹੀ ਸਾਈਟ ਚੁਣੋ ਜੋ ਹੜ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਵੇ।
-
ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਛੱਪੜ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਿਨਾਰਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਛੇਕ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਵੇ।
-
ਛੱਪੜ ਦੀ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਛੇਕ ਲਈ ਜਾਂਚ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
-
ਚੌਰਸ ਤਾਲਾਬ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਇਤਾਕਾਰ ਤਾਲਾਬ ਬਣਾਉ।
-
ਬਰਸਾਤ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਦੀ ਡੁੰਗਾਈ 4 ਤੋਂ 5 ਫੁੱਟ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨਾ ਹੋਵੇ ।
-
ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਜੰਗਲੀ ਜਾਨਵਰ ਛੱਪੜ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਵੇ ।
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਦੀਆਂ ਮੁੱਖ ਕਿਸਮਾਂ (Main Species of Catfish)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਸੈਕੋਬ੍ਰੈਂਚਸ(Catfish Sacobranchus)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਵਾਲਾਗੋ ਈਟੂ (Catfish Wallago Etu)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਕਲੇਰੀਅਸ (Catfish Clarius)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਮਾਈਸਟਸ ਸੇਘਾਲਾ(Catfish Mystus Seghala)
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਫਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਲਈ ਛੱਪੜ ਪ੍ਰਬੰਧ (Pond Management for Catfish Farming)
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੇ ਦੋਨਾਂ ਛੱਪੜਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਪੁਰਾਣੇ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਪਾਲਨਾ ਨਵੇਂ ਛੱਪੜ ਨਾਲੋਂ ਵਧੀਆ ਹੈ।
-
ਨਵੇਂ ਛੱਪੜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਕੈਟਫਿਸ਼ ਦੇ ਸਹੀ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਛੱਪੜ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਉਪਜਾਊ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖਾਦ, ਗੋਬਰ ਅਤੇ ਚੂਨਾ ਪਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
-
ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪੁਰਾਣੇ ਛੱਪੜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕੈਟਫਿਸ਼ ਪਾਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਛੱਪੜ ਨੂੰ ਸੁਕਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੁਰਾਣੀ ਮੱਛੀ ਜਾਂ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਨੂੰ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚੋਂ ਹਟਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
-
ਜੇਕਰ ਪੁਰਾਣੇ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਟੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਛੱਪੜ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੁਕਸਾਨਦੇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿਓ।
-
ਕੈਟਫਿਸ਼ ਨੂੰ ਡੱਡੂਆਂ ਅਤੇ ਸੱਪਾਂ ਵਰਗੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਛੱਪੜ ਨੂੰ ਜਾਲ ਨਾਲ ਢੱਕੋ।
-
ਛੱਪੜ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਛੱਪੜ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 3 ਫੁੱਟ ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : Straw Mulching: ਬਾਗ਼ਾਂ 'ਚ ਪਰਾਲੀ ਮਲਚਿੰਗ ਦੇ ਫ਼ਾਇਦੇ
Summary in English: Catfish is a golden fish for farmers, read its specialty